Is wat jij wilt wel ècht wat jij wilt?

Een gezondere leefstijl en vitaliteit zijn termen die je dagelijks hoort, en die voor veel mensen continu een goed voornemen zijn. Helaas maakt maar een heel klein groepje mensen deze voornemens waar. Je leefstijl veranderen kost een hoop energie. Wil je hierin slagen dan moet je het juiste doel voor ogen hebben. Maar het juiste doel formuleren is zo makkelijk nog niet. Afgelopen week mocht ik een inspiratiesessie geven aan medewerkers van het ministerie van OCW, met als belangrijk thema: het stellen van het juiste doel en hoe je teleurstelling kunt voorkomen.

Tijd en energie

Om het spits af te bijten vroeg ik alle deelnemers hun ogen te sluiten. Vervolgens stelde ik de volgende vragen: welke kleur ogen heeft je buurman/vrouw, welke kleur shirt draagt hij of zij en wat voor schoenen? Nu hoor ik je denken, wat heeft dit met mij leefstijl te maken?!

Ondanks dat je die persoon één seconde geleden nog gezien hebt, kun je deze dingen (vaak) niet meer herinneren. Gelukkig maar. Stel je voor dat alles wat wij zien, horen en voelen continu actief opgeslagen wordt, dan loopt je hoofd over. Zo hebben wij heel veel handelingen geautomatiseerd zodat zij ons niet te veel energie kosten. Ooit heb je je veterdiploma behaald en toen was het een hele opgave om die handelingen op de juiste manier achter elkaar uit te voeren. Wanneer je vandaag de dag je veters strikt denk je daar gelukkig niet meer over na. Een ander voorbeeld is de keuze in wat wij koken. Waarom kook je vaak dezelfde gerechten? Juist, het is makkelijk omdat je daar niet meer over na hoeft te denken, het zit in je systeem. Wanneer je een nieuw gerecht uitprobeert kost dit tijd en energie. Zo is het ook met gedrag. Wil je een onderdeel van je gedrag, je levensstijl veranderen, dan kost dit tijd en energie. Misschien is het iets dat al jaren in je systeem zit en eruit moet, of juist iets nieuws dat een plekje moet krijgen.

Haalbare doelen stellen

Wat wil je veranderen aan je leefstijl? Deze vraag stelde ik tijdens de inspiratiesessie. De meeste veranderingen hadden te maken met gezonder eten, meer sporten, fitter worden en meer van deze bekende algemene doelen. Deze gedachten zijn een goede start, maar heb je jezelf wel eens de vraag gesteld wat je moet veranderen voordat je tevreden bent? Eén van de deelnemers stelde zichzelf een specifieker doel: iedere dag naar werk fietsen. Mooi doel, toch? Er zat alleen een klein addertje onder het gras: hij had dit zich al eerder voorgenomen. Hij kon een aantal redenen opnoemen waarom het niet gelukt was bij eerdere pogingen. Deze redenen, waaronder veel spullen mee moeten nemen naar werk waren alleen nog niet veranderd. Waarom gaat het dan nu wel lukken om je gedrag te veranderen terwijl de omstandigheden niet veranderd zijn, was mijn vraag. Hier had hij geen antwoord op. Probeer doelen te stellen waarbij de kans op slagen groot is, dit voorkomt teleurstellingen en daling van je motivatie.

Wat is jouw motivatie?

Daarnaast is een goede motivatie van belang om verandering in gedrag te laten slagen. Deze motivatie moet vanuit jezelf komen en niet van buitenaf. Er zijn vele verschillende meningen over hoe wij moeten leven. Vrienden, familie, media, je sportleraar: iedereen zegt wat anders. Hierdoor ontwikkel je doelen waarvan je denkt dat je ze wilt, maar wil je ze ook echt? Kun jij voor jouw doel minimaal drie redenen bedenken die puur voor jezelf zijn? Deze redenen mogen op geen enkele manier met de wereld buiten jezelf om te maken hebben, ze moeten intern liggen.

“Ik wil van mijn buikje af, ik wil niet meer dat mensen vragen of ik zwanger ben” was het hoofddoel van één van de deelnemers. Zij had een aantal subdoelen opgesteld waardoor ze dit hoofddoel kan bereiken. Deze subdoelen had ze heel specifiek en haalbaar gemaakt en na even goed nadenken kwam zij ook tot interne redenen om haar doel te bereiken. Dat moet lukken, denk je dan. Op papier wel, maar essentieel voor het halen van je doelen is dat de veranderingen ook echt bij je passen en dat je het de moeite waard vindt om voor te werken.

Past het bij jou?

Als de sportschool niets voor je is, zoek dat dan ook niet op. Ga op zoek naar een manier van bewegen die wel bij je past. Wanneer zij een lijstje met veranderingen heeft die het meeste bij haar passen ontstaat toch de twijfel. Hoe sterk is haar wil om haar doel te bereiken? Is haar wil sterk genoeg om voldoende energie en doorzettingsvermogen te vormen om de nieuwe gewoonte te creëren?

Een goed begin is het halve werk! Wees bereid om energie te steken in het aanleren van een nieuwe gewoonte en kijk goed of de omstandigheden waarom het wellicht een vorige keer niet is gelukt zijn veranderd of veranderbaar zijn. Kijk of je je motivatie van extern naar intern kunt keren en of je aanpak wel echt bij JOU past!